Historia
Latem 1915 r. armia niemiecka zbliżała się do Twierdzy Modlin, w której broniła się armia carska. Na odcinku od Borkowa nad Wkrą do Orzechowa nad Narwią 14 Dywizja Landwehry, która rozpoczęła atak 13. sierpnia. W dniach 16 i 17 sierpnia szturmowano m.in. fort XVI „Czarnowo”, na przedpolu którego znalazł się po wojnie ten cmentarz.
Według tablicy informacyjnej, która stoi obok cmentarza, spoczęło tu 115 niemieckich żołnierzy (ta sama liczba pochowanych pada w artykule Kazimierza Trejbera o cmentarzu w niedalekich Kikołach, tak więc niewykluczone, że liczba ta prawdziwa jest tylko dla jednego z tych cmentarzy).
„Sprawozdanie z bytności d-ra Borzymowskiego w Modlinie” (wycinek prasowy z 1919 r.) mówi nie tylko o żołnierzach niemieckich, ale także rosyjskich pochowanych na tym cmentarzu (oraz potencjalnie polskich).
W 2008 r. członkowie Stowarzyszenia Miłośników Fortu XVI przeprowadzili prace porządkowe, usuwając gęste zarośla z terenu cmentarza.
Stan obecny
Cmentarz ma wymiary 24 na 25 metrów, całość jest otoczona wałem ziemnym. Od strony pól uprawnych na cmentarz prowadzą dwa słupki pozostałości po bramie wejściowej. Od strony działek otaczających fort XVI prowadzi także furtka, jednak sam teren działkowy jest zamknięty dla postronnych. Na cmentarzu brak pól grobowych czy tablic. Od strony działek teren cmentarza zamknięty jest murem, który zwieńczony jest płaskorzeźbą Krzyża Żelaznego.
Galerie
Galeria cmentarza wojennego przy forcie XVI – październik 2021. (Zdjęcia autorstwa Danuty Bolek i Katarzyny Koper)
Dokumenty
Sprawozdanie z bytności d-ra Borzymowskiego w Modlinie
Źródła
- Piotr Oleńczak, „Osiem wieków w dolinie Wkry. Pomiechowo i Pomiechówek zarys dziejów”, Pomiechówek: Urząd Gminy, 2016
- „Historia kluczem do naszej przyszłości… – echa minionych lat”, Kazimierz Andrzej Trejber, Marcin Gągolewski, 2016 – książkę stworzono na platformę wydacksiazke.pl – dostępna online: https://issuu.com/marcin31/docs/ksi____ka_pdf_do_isuu_najnowsza_wer
- Historia Nowego Dworu Maz. i okolic
- https://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/mazowieckie/czarnowo